آیا انجام سئو ضروری است؟
بهینهسازی موتورهای جستجو یا سئو موضوعی است که این روزها در حوزه بازاریابی دیجیتال مطرح میشود. به همین دلیل بسیاری از افرادی که به تازگی با بازاریابی موتورهای جستجو آشنا شدهاند با این سوال روبرو میشوند آیا سئو یک نیاز و ابزار جدید برای بازاریابی است یا هزینهای برای تشخیص میزان بازگشت سرمایه؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که هر دو!
در حقیقت، سئو (seo) برای بازاریابی و تجارت امروز یک نیاز همیشگی محسوب میشود. در عصر تکنولوژی مشتریان کمتر از دفترچه تلفن، دایره المعارف و کتاب و روزنامه استفاده میکنند. آنها با استفاده از گوشیهای هوشمند، کامپیوتر و تبلت آنچه نیاز دارند را مییابند. در مقابل هر کسب و کاری که از یک وبسایت برای معرفی خدمات خود استفاده می کند نیاز دارد تا به خوبی دیده شود و توجه و اعتماد مشتریان را جلب کنند؛ اما در این راه تا چه حد موفق است؟
چرا سئو مهم است؟
این سؤال را در ابتدا مطرح میکنیم چرا که تا از اهمیت سئو و بهینهسازی سایت باخبر نباشیم نمیتوانیم به فواید و کارایی آن بپردازیم. یکی از جنبههای مهم سئو، سازگار کردن وبسایت شما با فهم کاربران و منطق موتورهای جستجو است. با وجود اینکه گوگل رضایت کاربران را به صاحبان وبسایت پیشنهاد میدهد، اما نباید این حقیقت را از یاد برد که موتورهای جستجو انسان نیستند. اگرچه موتورهای جستجو به میزان قابل توجهی پیچیده شدهاند، اما هنوز قادر نیستند صفحات وبسایتها را با بینشی مشابه انسان درک، تجزیه و تحلیل نمایند (پیشنهاد میکنم مقاله موتورهای جستجو چگونه کار میکنند را مطالعه کنید). انجام سئو و بهینه سازی سایت، به موتورهای جستجو کمک میکند تا موضوع و اهمیت هر صفحه و میزان کیفیت آن را بهتر متوجه شوند.
ما به دفعات درباره بی فایده بودن سئو شنیدهایم.
جملاتی نظیر:
هیچ مهندس باهوشی یک موتور جستجو نمیسازد که وبسایتها برای نمایش بهتر در لیست نتایج آن و دریافت رتبه بالاتر نیازمند پیروی از قواعد و اصول خاصی باشند. هر انسانی حتی با داشتن یک نصفه مغز سیستمی میخواهد که بهراحتی بتواند در بستر تمام معماریها حرکت کند، کدهای پیچیده و ناقص را تجزیه و تحلیل نماید و حتی راهی برای ارائه بهترین نتایج ممکن پیدا کند، نه اینکه سیستمی طراحی کند که بهوسیله کارشناسان غیرمتخصص بازاریابی بهینهسازی شود!
اما …
این تنها یک سوی ماجرا است. تصور کنید که شما یک تصویر از حیوان خانگی یا هر چیز مورد علاقه خود را در اینترنت قرار دادهاید. بهترین موتورهای جستجو با هر سطح از هوشمندی، در حال حاضر در فهم ماهیت تصاویر دچار مشکل هستند. حال شما چگونه میخواهید به موتورهای جستجو مفهوم تصویر خود را منتقل کنید؟
خوشبختانه سئو به وب مسترها اجازه میدهد تا با استفاده از معیارهایی به موتورهای جستجو در فهم بهتر مطالب خود کمک کنند. در واقع اضافه کردن یک ساختار مناسب و قابل فهم برای موتورهای جستجو به محتوای وبسایتها، یکی از اصلیترین بخشهای سئو است. فهم قابلیتها و محدودیتهای موتورهای جستجو به شما کمک میکند تا قالبی مناسب برای محتوای خود تهیه کنید و مطالب وبسایت خود را بهگونهای قرار دهید که برای موتورهای جستجو قابل درک و تجزیه و تحلیل باشد.
بدون سئو یک وبسایت نمیتواند بهدرستی در نتایج موتورهای جستجو دیده شود. بنابراین اگر موتور جستجو نتواند وبسایت شما را مشاهده کند، مطمئناً کاربران نیز قادر به یافتن محتوای سایت شما نخواهند بود.
برای فهم اهمیت سئو موارد زیر را هم در نظر بگیرید:
اغلب کاربران موتورهای جستجو علاقه دارند تا یکی از 5 نتایج پیشنهاد شده در صفحه نخست را انتخاب نمایند؛ بنابراین اگر برای مطالب خود به دنبال خواننده هستید یا برای فروشگاه خود به مشتری نیاز دارید، ناچارید که در رتبههای بالای نتایج جستجو باشید.
سئو تنها برای سازگاری با موتورهای جستجو نیست، بلکه یک سئوی خوب موجب بهبود تجربه کاربری و کاربرد بیشتر یک وبسایت میشود.
سئو برای دیده شدن وبسایت شما در شبکههای اجتماعی مفید است. نزدیک به سه میلیارد نفر از مردم جهان حداقل در یکی از شبکههای اجتماعی حضور دارند. محتوای شما اگر در نتایج جستجو جایگاه مناسبی داشته باشد و کاربر آن را انتخاب کند، بهاحتمال زیاد در یکی از شبکههای اجتماعی نظیر فیسبوک و توئیتر به اشتراک گذاشته میشود و این اشتراک به معنای یک لینک مفید برای بهبود رتبه وبسایت شماست.
فرآیند سئو به چه بخشهایی تقسیم میشود؟
همانگونه که گفته شد سئو یک فرآیند ثابت نیست، اما با این حال میتوان آن را به دو بخش کلی تقسیم نمود.
سئو درونی سایت (On-site SEO)
سئو دورنی به اصول به کار گرفته شده در سایت برای جستجوی بهتر آن توسط موتورهای جستجو گفته میشود. انتخاب کلمات کلیدی مناسب، تراکم منطقی و غیر مصنوعی آن در تمام متن، به کار بردن متنهای جایگزین برای عکسها، عنوانهایی جذاب با طول مناسب و حاوی کلمات کلیدی همگی از جمله این موارد هستند.
همچنین در سئو درونی سایت مخاطبان نیز اهمیت فراوانی دارند. سئو بیرونی سایت ممکن است برای شما ترافیک بیشتری به ارمغان آورد، اما شما به این مخاطبان چه چیزی عرضه می کنید؟ محتوای با کیفیت نکتهای است که کاربران مهمان را به مخاطبان همیشگی تبدیل می کند. بنابراین سئو درونی سایت از سئو بیرونی بسیار مهمتر است. برای کسب و کارهای کوچک که از قدرت سرمایهگذاری محدودی برخوردارند و مشتریان آنها طیف کوچکی از جامعه محسوب می شوند، سئوی On-Page سایت تمام آن چیزی است که نیاز دارند. در واقع سئو بیرونی هنگامی معنا پیدا می کند که مخاطبان شما از میان مردم عادی باشند.
سئو بیرونی سایت (Off-site SEO)
به ترویج هرچه بیشتر وبسایت یا وبلاگ بهگونهای که موجب کسب رتبه بهتر در لیست نتایج شود، سئوی بیرونی میگویند. سئو بیرونی سایت را اغلب با لینک بیلدینگ میشناسند اما ما ترجیح میدهیم به جای این عبارت کوتاه از عبارت ترویج وبسایت از طریق یک راه مناسب استفاده کنیم چرا که شامل متدها و تکنیکهای گستردهتری در مقایسه با ساخت لینک میشود.
به طور کلی، موتورهای جستجو تلاش میکنند تا صفحات خیلی مهم از یک وبسایت را یافته و هنگام جستجوی کاربران به آنها نشان دهند. یکی از راههای تعیین میزان اهمیت صفحات یک وبسایت، تعداد لینکهایی است که به آن صفحه اشاره کرده است.
لینکهای ورودی، معیار نسبتاً قابلاعتماد هستند و البته میزان تاثیر آنها به وبسایت با سایت مبدأ نیز وابسته است. این تاثیر میتواند مثبت و منفی باشد. اگر از یک وبسایت شناختهشده و قابلاعتماد لینک دریافت کنید قطعاً موجب بهبود جایگاه شما خواهد شد، اما اگر این لینک از وبسایتهای هرزنگار، غیرمرتبط و فروشنده بک لینک دریافت شده باشد باید انتظار عواقب منفی آن را داشته باشید.
تغییرات مداوم الگوریتم گوگل
معیارهای بهینه سازی محتوا به طور دائم در حال تغییر است. بازاریابی محتوا نخستین بار از میانههای دهه 1990 میلادی شکل گرفت. در آن زمان متاتگ ها و تکرار مداوم و مصنوعی کلمات کلیدی (Keyword Stuffing) تنها تکنیکهایی بود که برای به دست آوردن رتبه مناسب در لیست نتایج به کار بسته میشد.
در سال 2004 بمباران محتوا وبسایتها با انکر تکست ها و خرید لینکهای فراوان از وبلاگها به اهرمی مضاعف برای کسب رتبه بهتر تبدیل شده بود. در سال 2011 پای شبکههای اجتماعی هم به بازار داغ رتبهبندی وبسایتها کشیده شد تا بازاریابی شبکههای اجتماعی نیز به یک متد اصلی برای بهینهسازی موتورهای جستجو بدل شود. الگوریتمهای موتورهای جستجو همگام با تغییرات دنیای اینترنت دائماً بهینهسازی شدهاند. با این وصف، تکنیکهایی که سالها قبل به بهبود رتبه وبسایت شما و رونق کسب و کارتان منجر شده بود امروزه میتواند آسیبهای جبرانناپذیری به سئو سایت شما وارد کند.
اگرچه آینده تغییرات الگوریتم موتور جستجو نامعلوم است، اما چیزی که واضح است ضرورت و اهمیت سئو است. شاید وضعیت وبسایت شما در موتورهای جستجو هم اکنون رضایت بخش است، با این حال اگر با اصول صحیح سئو پیشروی نکنید در آینده جایگاه خود را در بین کاربران از دست خواهید داد. برای آنکه بتوان از موتورهای جستجو نتیجه گرفت باید به تغییرات ایجاد شده در موتور جستجوی گوگل مسلط بود. اگر بتوانید وبسایت خود را با این تغییرات مطابقت دهید، مطمئناً شما برنده بازاریابی موتورهای جستجو خواهید بود.
رقبای شما بیکار ننشتهاند
اگر عبارت بازاریابی دیجیتال و سئو به گوش شما رسیده است، مطمئن باشید رقبایتان نیز از پتانسیل بالای آنها مطلع شدهاند و حتی ممکن است که کار بر روی بهینه سازی برای موتورهای جستجو را نیز آغاز کرده باشند. بازار سئو و بهینهسازی این روزها گرمِ گرم است و تصور نمیشود با وجود موتور جستجوی گوگل این بازار به این زودیها از تب و تاب بیافتد. پس اگر قصد دارید مشتریان خود را به صورت اینترنتی هدف بگیرید، چه بهتر که زودتر دست به کار شوید زیرا هر چه رقابت سئو بین شما و رقبایتان بیشتر شود، رتبه گیری در نتایج جستجوی گوگل نیز به مراتب دشوارتر خواهد شد.
چه تفاوتی میان سئو و بازاریابی اینترنتی است؟
شاید شما نیز مانند بسیاری از کسب و کاران تازه آشنا شده با بازاریابی دیجیتال، از خود بپرسید که آیا سئو همان بازاریابی اینترنتی است؟ سادهترین جواب این است که سئو تنها یکی از ابزارهای موجود برای رشد و رونق در بازاریابی اینترنتی است. ابزارهای دیگری مانند شبکههای اجتماعی، ایمیل و استراتژی محتوا نیز به اندازه سئو در موفقیت یک کمپین بازاریابی اینترنتی تاثیرگذار هستند.
ساخت یک وبسایت همانند تکمیل کردن یک پازل بزرگ است که برای کامل شدن به تمام قطعات نیاز دارد. هنگامیکه شما یک وبسایت راهاندازی میکنید باید با هزاران رقیب همانند خود به رقابت بپردازید و سئو تنها یکی از ابزارهای موجود برای کسب رتبه بهتر در این رقابت است. اگر این سوی ماجرا فهم درست موتورهای جستجو از مطالب شماست، سوی دیگر رضایت کاربرانی است که به وبسایت شما هدایت شدهاند!
آیا سئو یک سرمایهگذاری قابل بازگشت است؟
صاحبان کسب و کارهای موفق اغلب علاقه دارند تا بهرهوری کارکنان خود را افزایش دهند و از روشهای مختلفی هم برای سنجش میزان آن استفاده میکنند. در چنین کسب و کارهایی هر هزینهای بهاحتمال زیاد موجب بازگشت سرمایه میشود. خواه در قالب کاهش سایر هزینهها و خواه بهصورت افزایش درآمد.
سئو نیز از این قاعده مستثنی نیست و صرفِ هزینه برای آن نیازمند راههایی برای سنجش بازگشت سرمایه است. در ادامه روشهایی برای اندازهگیری بازگشت سرمایه از طریق سئو ارائه میشود.
نخستین معیار اندازهگیری، میزان ترافیک بازدیدکنندگان وبسایت است که همواره دچار افزایش و کاهش میشود. افزایش منطقی و بلندمدت ترافیک نشان از موفقیت استراتژی سئو دارد.
دومین معیار رتبهبندی وبسایت ، جایگاه مناسب آن در نتایج جستجو است که سختتر از میزان ترافیک وبسایت اندازهگیری میشود. با این حال سایتهایی بسیاری، ابزارهایی را برای سنجش رتبهبندی و مشاهده تغییرات ایجادشده در آن را در اختیار کاربران قرار میدهد. حتی گوگل نیز این اطلاعات را با جزئیات دقیق در اختیار وبمسترها میگذارد.
آخرین معیاری که برای صاحبان کسب و کار از مفهوم بیشتری برخوردار است میزان تبدیل مشتریان بالقوه به بالفعل است. مشتریانی که به محصولات و خدمات شما علاقه دارند اما هنوز آنها را خریداری نکردهاند. این مشتریان علاقه خود را با کامل کردن فرمهای نظرسنجی و ثبتنام و یا ایجاد ارتباط با مراکز فروش و پرسوجو درباره محصولات نشان میدهند.
اگر سنجش تبدیل کاربر به مشتری در نظر گرفته نشوند، دو معیار دیگر نیز فاقد اهمیت و کارایی لازم میشوند. اگر این نرخ تبدیل به حد قابلانتظار نرسد یا هزینه هر تبدیل آنقدر گران تمام شود که قابل رقابت با سایر روشهای بازاریابی نباشد، متأسفانه بازگشت سرمایه موفقیتآمیز نبوده است.
نتیجهگیری
سئو یا همان بهینهسازی موتورهای جستجو راهی برای فهم بهتر مطالب وبسایت توسط موتورهای جستجو است. بهینهسازی اصولی میتواند منجر به افزایش ترافیک یک سایت یا مشتریان یک فروشگاه اینترنتی شود. با این حال نمیتواند جای ابزارهایی مانند شبکههای اجتماعی و استراتژی محتوا را در بازاریابی اینترنتی بگیرد. سئو و سایر این ابزارها اگرچه اهدافی مشترک دارند، اما راهی متفاوت را طی میکنند.
سئو بیشتر بر سازگاری با الگوریتم موتورهای جستجو تمرکز میکند حال آنکه شبکههای اجتماعی و استراتژی محتوا علایق و جلبتوجه مخاطبان و مشتریان را در دستور کار خود قرار میدهند. بنابراین بهترین راه این است که تمامی این راهکارها را همگام با یکدیگر به کار بگیرید تا در دنیای دیجیتال مارکتینگ حرفی برای گفتن داشته باشید.
از سوی دیگر بهکارگیری سئو نباید شما را از کیفیت محصول، سرویس یا محتوا غافل کند. این یک واقعیت است که محتوای بیکیفیت حتی با معجزه نیز نمیتواند برای مدت طولانی جایگاه خوبی در میان نتایج موتورها و مخاطبان داشته باشد. توجه داشته باشید در کوتاه مدت هم نرخ تبدیل مورد نظر شما حاصل نمیشود. سئو روندی زمانبر است که نیاز به صبر و حوصله دارد، اما مطمئن باشید زمانی که این درخت به بار بنشیند شیرینی لذت بهشی را برایتان به ارمغان خواهد آورد.